• Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Over Nicolaas van Poppel

Over Nicolaas van Poppel

Image
Image

Nicolaas Janszoon Willems van Poppel werd geboren rond 1532. Er zijn verschillende theorieën over zijn geboortedorp, maar waarschijnlijk is hij in Poppel geboren. Zijn bijnaam Poppelius wijst er alleszins op dat hij werd gedoopt in de Poppelse Sint-Valentinuskerk.

In 1553 schreef hij zich in aan de universiteit van Leuven als "Nicolaus Joannis Weldensis". Hij studeerde wijsbegeerte en verbleef er onder de mindergegoeden. Zelf was hij ook van eenvoudige afkomst. In 1557 werd hij tot diaken gewijd en waarschijnlijk in 1558 tot priester.

Op vraag van Leonardus Vechel, pastoor te Gorcum, werd Nicolaus in 1559 kapelaan in zijn parochie. Nicolaas werd in Gorcum meestal aangesproken als "Nicolaas Poppel" of ook wel “Slaefken” omwille van zijn dienende rol in de parochie. Na enige tijd als onderpastoor dienst te hebben gedaan, werd Nicolaas bevorderd tot pastoor. Het is de tijd van Willem van Oranje, de Bloedraad, Alva, de beeldenstorm en harde religieuze twisten tussen katholieken en calvinisten. De vader van Nicolaas reisde zelfs naar Gorcum om hem ertoe te bewegen terug naar Poppel te gaan, waar het veiliger zou zijn. Het aandringen van de oude man was tevergeefs, want Nicolaas oordeelde dat zijn plaats in Gorcum was.

Donderdag 26 juni 1572 las Nicolaas Poppel voor het laatst de H. Mis in de parochiekerk. Diezelfde dag werd Gorcum belegerd door de Geuzen. Hoewel door de bezetters – die in alliantie met Willem van Oranje stonden – geloofsvrijheid was toegezegd, werden zeventien priesters, zowel seculieren als regulieren, alsmede twee lekenbroeders, gevangengenomen en gefolterd. Op maandag 7 juli werden de 19 gevangene geestelijken naar Den Briel gevoerd. In de nacht van woensdag 9 juli 1572 werden de Martelaren in een oude turfschuur opgehangen omdat ze weigerden hun geloof in de eucharistie en hun gehoorzaamheid aan de paus af te zweren. De lichamen werden in een nabijgelegen kuil geworpen. Onmiddellijk na de marteldood ontstond een geweldige devotie.

De Zaligverklaring en heiligverklaring

De martelaren zouden de hand hebben gehad in verscheidene wonderdaden. In 1615 lukte het twee paters Franciscanen de stoffelijke resten van de martelaars te vinden en zij namen de relieken uit piëteit mee naar Brussel waar ze met eerbied werden vereerd. De meeste relikwieën bevinden zich thans in de Brusselse Sint-Niklaaskerk in de Boterstraat.

Al in 1619 werd te Rome het proces ingeleid dat moest leiden tot de zaligverklaring van de Martelaren van Gorcum. Het waren vooral de Paters Minderbroeders die zich hebben ingezet voor de zaligverklaring die te Rome door Paus Clemens X werd uitgesproken op 14 november 1675.

Na de zaligverklaring werd te Rome het proces ingeleid dat moest leiden tot de heiligverklaring van de Martelaren van Gorcum. Onder Paus Pius IX had de heiligverklaring plaats op 29 juni 1867.

Na de heiligverklaring werd een altaar ter ere van Nicolaus Poppelius opgericht in de rechter kruisbeuk van de Sint-Michielskerk te Weelde.


Rol heden ten dage

Hun gedachtenis wordt elk jaar op 9 juli herdacht.

De Martelaren van Gorcum kregen van wijlen paus Johannes Paulus II aandacht tijdens zijn bezoek aan Nederland in 1985. Een uittreksel uit zijn homilie op 13 mei 1985 in Den Haag voor zieken en gehandicapten:
“De eerste lezing, uit de tweede brief van Sint-Paulus aan de Korintiërs, wijst op de troost, die uitgaat van het geloof in God, de Vader van onze Heer Jezus Christus, de Vader vol ontferming en de God van alle vertroosting. (…) Sint-Paulus erkent openlijk, dat zijn leven als apostel getekend is door lijden, maar ook door de voldoening, welke zijn dienstwerk hem geeft. Vol zekerheid getuigt hij dat zowel de verdrukking die hij ondergaat, als de bemoediging, die hij ondervindt, troost en heil zijn voor de gelovigen. Zijn woorden zijn diep van zin en rijk aan christelijke levenswijsheid. Zij zijn een boodschap en een onderricht voor de christenen van alle tijden. Dezen moeten altijd getuigen van de hoop, die in hen leeft, maar in het bijzonder, wanneer zij lijden.
Ook U allen bent geroepen om apostelen en getuigen van Christus te zijn, hetzij door Uw lijden, hetzij door Uw liefdevolle zorg voor hen die lijden.
Ik denk hier in Uw land aan Uw grote voorgangers in het geloof: Servatius, Willibrordus, Bonifatius en Plechelmus, Geert Groote, Thomas van Kempen, de martelaren van Gorcum, Peerke Donders, Edith Stein en vele anderen.(…)

“De Martelaren van Gorcum waren ten diepste overtuigd van de liefde van God, die voor alle mensen bestemd is. Menigeen had zich ingezet voor de verkondiging van Gods heil en het sacrament van boete en verzoening toegediend. Menigeen heeft zich zo ingezet om mensen bij de Heer te houden, door zielzorg en gebed. Het geloof in de levende Heer was de kracht in hun hart.” Dit zei Mgr. Van den Hende, bisschop van Rotterdam, op zaterdag 29 april 2017 in Brielle. Met een plechtige eucharistieviering werd het bedevaartseizoen in Brielle geopend en werd herdacht dat paus Pius IX de Martelaren van Gorcum 150 jaar geleden heilig verklaarde (29 juni 1867).

Wat betekent Nicolaas van Poppel voor onze Pastorale Eenheid?

Dat een eenvoudig man uit een klein Kempens dorp in moeilijke omstandigheden zijn roeping volgde, is voor ons een bron van inspiratie en begeestering. In de huidige tijd, waarin onze kerk en ons geloof onder druk staan, zal zijn voorbeeld ons helpen om voort te doen.
pe-nicolaas-van-poppel-aanstelling-beeld1.jpg
Kapel ter ere van de Heilige Nicolaas van Poppel op de Hegge in Weelde
Image

Wil meer weten? Actueel nieuws?

Bronnen:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Martelaren_van_Gorcum
http://www.martelarenvangorcum.nl/
http://www.nicolaus-poppelius.be/biograf1.html
Heemkunde- en Erfgoedvereniging Nicolaus Poppelius vzw, Biografie van Nicolaus Poppelius, Marc Vermeeren
https://www.rkdocumenten.nl/rkdocs/index.php?mi=600&doc=544&al=2
Homilie van Paus Johannes Paulus II, 13 mei 1985, H. Mis met zieken en gehandicapten, Houtrusthallen, Den Haag